Budowniczowie cywilizacji

Trzy kolejne książeczki z serii dla dzieci „Wielcy i sławni” objęły Karola Darwina, braci Wright i Leonarda da Vinci. Biolog, twórca teorii ewolucji, stoi obok lotników i konstruktorów maszyn latających, zaś da Vinci, „człowiek renesansu”, zajmował się wszystkim: był malarzem, badaczem fenomenów przyrody, wynalazcą wyprzedzającym swą epokę nieraz o setki lat.

Wszystkie książeczki pomyślane są tak samo: w chronologicznym opisie życia autorzy starają się pokazać człowieka i jego dzieło. Ważna jest osobowość bohatera, zainteresowania, kłopoty z edukacją – kto ich nie miał! Nawet geniusz tej miary co Darwin najpierw miał zostać lekarzem, potem pastorem, by w końcu za sprawą przypadku odkryć swe powołanie naukowca. Tekst uzupełniają ramki informacyjne – w przypadku braci Wright omawia się w nich np. prasę drukarską (bracia zaczynali od własnej gazety), machiny latające, sterowiec czy Instytut Smithsona (pomógł braciom naukowo i patronował ich przedsięwzięciom).

Z kolei ilustracje pokazują nie tylko samych bohaterów, ale też ważne dla ich historii budynki i urządzenia techniczne. W przypadku Leonarda mamy nawet zarysy jego najważniejszych obrazów i fresków, nie mówiąc już o szkicach anatomicznych i projektach technicznych różnych wynalazków. Skrzydła machin latających, sprężyny, aparat nurka, spadochron, rower na łańcuch, buty do chodzenia po wodzie, nowe rodzaje broni… Pewne świadectwa sugerują nawet, że twórca „Mony Lizy” zbudował blaszanego robota, który siedział, kręcił głową i poruszał rękami.

Kto wniósł więcej do cywilizacji w dzisiejszym kształcie? Jeśli chodzi o maszyny, z pewnością bracia Wright, twórcy pierwszych samolotów i lotnictwa w ogóle. Ale bez teorii ewolucji bylibyśmy podróżującymi po niebie ignorantami, a bez obrazów i fresków Leonarda nasze poczucie estetyki byłoby żenująco ubogie. Na cywilizację składają się nie tylko wynalazki czy budowle, ale i odkrycia praw natury, i odwzorowanie fenomenów świata w sposób artystyczny. Seria „Wielcy i sławni” ukazuje to bez żadnych wątpliwości.