Jim Holt: Idee, które zmieniły świat. Od Einsteina i Gödla po Turinga i Dawkinsa
Okazuje się, że oprócz popularyzatorów nauki istnieje na Zachodzie kategoria pisarzy naukowych, którzy robią to samo co tamci, tylko lepiej. Ktoś taki nie tylko zna się na kwestiach, o których pisze, ale samodzielnie docieka, jaka jest prawda np. o teorii strun, odwiedza prominentnych naukowców, zadaje im wnikliwe pytania itp. Owoc tych zabiegów przedstawia w postaci książki takiej jak „Idee, które zmieniły świat”.
Bohdan Dyakowski: Z naszej przyrody
Bohdan Dyakowski był przed II wojną światową czołowym polskim przyrodnikiem, współzałożycielem Ligi Ochrony Przyrody. Jego prace cieszyły się uznaniem; podobno sam Miłosz zabrał z domu książkę Dyakowskiego jako jedną z cenniejszych rzeczy, gdy opuszczał Wilno. Pisałem na tych łamach o świetnej monografii „Las i jego mieszkańcy”; czas na monumentalne dzieło „Z naszej przyrody”, wydane po raz pierwszy w 1903 roku.
Richard O. Prum: Ewolucja piękna. Jak darwinowska teoria wyboru partnera kształtuje świat zwierząt i nas samych
Profesor ornitologii na Uniwersytecie Yale, Richard Prum, od dzieciństwa zwariował na punkcie ptaków. Także gdy skończył studia w tej dziedzinie, lubił zalec w gąszczu z lornetką i wypatrywać przedstawicieli jednego z 10 tysięcy gatunków wciąż obecnych na Ziemi. Niestraszne mu były błoto, insekty ni węże, których w tropikach było tyle samo, a może i więcej od ptactwa.
Sabine Hossenfelder: Zagubione w matematyce. Fizyka w pułapce piękna
To jedna z ważniejszych książek o fizyce, jakie się u nas ostatnio ukazały. Niemiecka teoretyczka od cząstek elementarnych zastanawia się nad przyczynami kryzysu w fizyce. Są dwie jego oznaki: od 20 lat nie nastąpił przybór istotnych danych naukowych, a w dziedzinie eksperymentu fizycy doszli do ściany. Nawet wydanie 6 miliardów dolarów ma LHC – olbrzymi zderzacz cząstek – nie zmieniło decydująco tego stanu rzeczy. Odkryto wprawdzie bozon Higgsa, ale jest to daleko mniej od tego, czego się spodziewano.
Stephen Hawking: Krótkie odpowiedzi na wielkie pytania
To ostatnia książka wielkiego kosmologa i astrofizyka, który wielokrotnie wypowiadał się publicznie na interesujące gawiedź tematy. Zebraniem i dopracowaniem tych wypowiedzi zajmował się w ostatnim roku życia. Kip Thorne, przyjaciel Hawkinga, laureat Nobla za odkrycie fal grawitacyjnych, opisuje w przedmowie ich wspólną drogę w nauce i dzieli wielkie pytania Hawkinga na dwie grupy. Odpowiedzi na sześć z nich uznaje za głęboko zakorzenione w jego poglądach naukowych: Czy istnieje Bóg? Jak zaczął się Wszechświat? Czy da się przewidywać przyszłość i czy mamy na nią wpływ? Co znajduje się w środku czarnej dziury? Czy możliwe są podróże w czasie? Hawking odpowiadając robi wykład: stan wiedzy dzisiejszej jest taki a taki, ale nauka podróżom w czasie nie stawia barier.
David N. Schwarz: Enrico Fermi. Ostatni człowiek, który wiedział wszystko
Enrico Fermi to jeden z trzech najwybitniejszych fizyków XX wieku (obok Einsteina i Feynmana). Obszerną biografię naukowca napisał David Schwarz, który słuchając opowieści ojca noblisty z fizyki, zafascynował się legendą genialnego Włocha. Gdy w papierach po śmierci ojca znalazł teksty o Fermim, postanowił dowiedzieć się o nim więcej i rozpoczął pracę nad książką.